همبستگی اجتماعی در نگاه اسلام /12 --------------------------------------------- #شفیعی_مطهر -------------------------------------------------------- نقش پيوند‌هاي اجتماعي در ايجاد همبستگي اجتماعي --------------------------------------------------------- اسلام تنها ديني است كه با صراحت، دعوت خود را به دو صورت بيان كرده است: 1. دعوت به اصل اجتماع و اتحاد؛ 2. دستور ساخت اجتماع اسلامي بر مبناي اتفاق و اتحاد با هدف پاسداري از منافع معنوي و مادي و دفاع از آن اجتماع. (سيد محمد‌حسين طباطبايي، 1382: 11 و 12.) پيوند هاي اجتماعي در اسلام را از جنبه‌هاي گوناگون مي‌توان بررسي كرد. 1. رابطه فرد و جامعه اسلام كوشيده است ميان فرد و جامعه، پيوند درستي برقرار كند و فرد و جامعه هر دو به يكسان براي اسلام مهم بوده‌اند. براي آن كه حيثيت جامعه تهديد نشود، برخي رفتارهاي فردي، مانند دروغ‌گويي، حقد و حسادت، غش و فريب‌كاري، خبرچيني، شهادت دروغ، تمجيد نفس، فتنه‌گري و… را ممنوع و صفت‌هاي نفساني ديگري همانند راست‌گويي، اخلاص، احترام به هم‌نوعان و حفظ مال، جان و آبروي انسان‌هاي ديگر را تشويق كرده است. (محمدحسين اديب، 1963م: 13و18.) 2. روابط ميان افراد اسلام با طرح آموزه‌هايي مانند حسن خلق، رعايت انصاف، احسان به ديگران و مواسات كوشيده است هم‌بستگي ميان مسلمانان را تقويت و نهادينه كند. يارى به ديگران از جلوه هاى خدمتگزارى , يارى به ديگران است . يارى در مسائل و مشكلات زندگى , بويژه در بعد مالى واقتصادى , كه از آن در فرهنگ اسلامى , تعبير به[مواسات] شده است . در معناى واژه مواسات گفته اند: مواسات (با همزه ) با برادران دينى , عبارت است از يارى رساندن به آنان , با مال و جان و مانند آن , در چيزهايى كه به آن نيازمندند و مواسات (با واو) هم در لغت به همين معنى به كار رفته است. دراهميت اين عمل سخن فراوان است . پيامبر اكرم(ص) كمك رسانى به برادران دينى را (مواساه الاخ فى الله )از بهترين و سرآمدترين كارها (سيدالاعمال ) شمرده است . در سيره و روش آن حضرت برترى و فضيلت از آن كسانى بود كه داراى اين صفت باشند. ... اعظمهم عنده منزله احسنهم مواساه و موازره اگر جامعه اسلامى را مانند پيكر واحدى بدانيم ,اعضاى اين پيكر ارتباطى حياتى و سرنوشت ساز, با يكديگر دارند . اختلال و كم كارى در يك عضو, عامل به هم خوردن تعادل بدن خواهد شد. دراين هنگام , بقيه اعضا بايد به كمك آن عضو بشتابند و به او يارى دهند تا نظم و تعادل به بدن برگردد و حيات و زندگى ممكن شود. اين حقيقت , در سطح جامعه اسلامى نيز بايد پياده شود .اگر نيازمندى به عللى نتواند خود را همپاى ديگران قرار دهد, شايسته است ديگران به او يارى دهند تا عدالت و تعادل اجتماعى در جامعه محقق گردد. امام صادق (ع) ايجاد مواسات را به عنوان حق افراد جامعه اسلامى بر يكديگر بيان فرموده است : يحق على المسلمين الاجتهاد فى التواصل والتعاون والتعاطف و المواساه لاهل الحاجه و تعاطف بعضهم على بعض مسلمانان موظفند در راه پيوستگى و كمك نسبت به نيازمندان كوشا و جدى باشند,از عواطف اخلاقى و كمك هاى مالى مضايقه نكنند به هنگام گرفتارى و نياز, يار و ياور هم باشند. ادامه دارد... گاه گویه های مطهر مشتاق نگاه شماست :@amotahar

نظرات شما عزیزان:

موضوعات مرتبط: مقالات